Glutensiz diyet listesi özellikle glüten tüketmek istemeyenler için önem taşıyor. Bazı kişilerde bağırsak sorunu yaratabilen glüten, bu durumu yaşamak istemeyenler tarafından glütensiz diyet olarak tercih ediliyor.
Gluten Nedir?
Glüten genel olarak tahıllarda bulunan protein çeşidinin adıdır. Normal koşullarda sindirim açısından oldukça kolaydır. Fakat bazı kişilerde bağırsak sorunlarına yol açabilmektedir. Sindirimi zor hale getirebilen glüten; gaz, hazımsızlık, şişkinlik gibi sorunlara neden olabilmektedir. Bu türden sorunlar yaşayan kişilerin glütensiz diyet listesi tercih etmeleri gerekir.
Glutenden kaynaklı olan sindirim sorunu Çölyak hastalığıyla da sık görülmektedir. Çölyak hastalığı yaşayan kimselerde glüten tüketmek ince bağırsak sorunlarını beraberinde getirir ve bağırsakta da besinler vücut açısından yararlı bir hale getirilemez. Çölyak hastası olan ya da buğday alerjisi olan kimselerin dışında da yine glüten vücut açısından rahatsızlık oluşturabilir. Bu türden durumlarda yine glütensiz diyet tercih edilecektir.
Glutensiz beslenme tercih edildiğinde B vitamini bakımından zengin besinlerden uzak durulmaktadır. Bunun için unutkanlık, halsizlik, yorgunluk gibi şikayetleri ortadan kaldırmak önemlidir. Glutenli gıdalara benzer besin değerlerine sahip olan gıdalar diyete ekleme yapılarak bu türden sorunların önüne geçmek mümkündür.
Glutensiz Diyet Tanımı Nedir?
Glütensiz diyet yapmak özellikle glüten sindiriminde sorun yaşayan kimseler için tercih edilmektedir. Glütene karşı bağırsakları hassas yapıda olanlar öğünlerinde glüten içeren besinleri çıkarmaktadır. Bunun yanında glüten intoleransı arttırılabilmektedir. Glüten sorunu ortadan kalktıktan sonra diyet bırakılabilir.
Glütensiz diyet içinde glüten içeren buğday, arpa, yulaf, çavdar, yular ve bu tahılların kullanıldığı ekmek ve kek gıdalardan uzak durulmaktadır. Sadece yiyeceklerde değil, bazı ilaçların içinde de glüten bulunabilmektedir. Diyet kapsamında bu türden ilaçlar da kullanılmamalıdır.
Glutensiz Diyet Nasıl Yapılır?
Glütensiz diyet yapımı glüten içermeyen gıdaları tüketmek ile yapılmaktadır. Çölyak hastalarının yanında glütenden uzak durmak isteyen herkes bu diyeti uygulayabilmektedir.
Gluten diyeti listesi ne olursa olsun içerisinde şu besinler yer almayacaktır; arpa, buğday, çavdar, yulaf, hamur işleri, bulyon, hazır çorba, kahvaltılık gevrek, malt ve malt içeren içecekler, makarna, şehriye ve irmik.
Diyet listesini oluştururken glüten içermeyen yiyecekler listede bulunacaktır. Bu kapsamda; meyve ve sebzeler, bakliyat, işlenmemiş olan kuru yemişler, az yağlı süt ve süt ürünleri, et çeşitleri, yumurta, patates, pirinç, mısır, kinoa, keten tohumu, chai tohumu, yağ ve şeker.
Örnek Glutensiz Diyet ListesiGultensiz diyet listesi örnek olarak şu şekildedir;
Pazartesi
- Kahvaltı; glütensiz ekmek, buharda pişirilmiş sebze, beyaz peynir ve 2 adet kuru erik.
- Öğle; ızgarada pişirilen balık, rokalı salatalı, mısır ekmeği.
- Akşam; tavuk sote, pirinçli yayla çorbası, mevsim salata.
Salı
- Kahvaltı; glütensiz kahvaltılık gevrek, 2 ceviz, 10 adet yaban mersini, yarım yağlı süt.
- Öğle; unsuz mantarlı omlet, glütensiz ekmek, salatalık, domates.
- Akşam; zeytinyağlı pırasa, mısır ekmeği, yoğurt.
Çarşamba
- Kahvaltı; glütensiz ekmek, 2 ceviz, yarım yağlı peynir, çiğ sebze.
- Öğle; çoban salatası, zeytinyağlı kuru fasulye, glütensiz ekmek.
- Akşam; fırında balık, pirinçli ezogelin çorba, yeşil salata.
Perşembe
- Kahvaltı: Maydanozlu lor peyniri, zeytin, çiğ sebze, glutensiz ekmek.
- Öğle: Yeşillik salatası, köfte (malzemesi ekmeksiz), pirinç pilavı.
- Akşam: Haşlama sebze, kıymalı mercimek yemeği, glutensiz ekmek.
Cuma
- Kahvaltı: Taze sebze, mısır ekmeği, yarım yağlı kaşar, 1 kaşık reçel.
- Öğle: Sebzeli fırında hindi, unsuz mercimek çorbası, mevsim salatası.
- Akşam: Ispanak yemeği, dereotlu cacık, glutensiz ekmek.
Cumartesi
- Kahvaltı: 1 elma, mısır ekmeği, taze sebze, 1 yumurta.
- Öğle: Zeytinyağlı kabak, domates çorbası, yoğurt, domates, salatalık.
- Akşam: Tavuklu sebze sote, ayran.
Pazar
- Kahvaltı: Peynirli omlet, taze sebze, 2 ceviz.
- Öğle: Bonfile ızgara, közlenmiş kırmızıbiber, mısır ekmeği
- Akşam: Ton balıklı salata, domates çorbası, 2 ceviz.
Glutensiz Diyet Yaparken Nelere Dikkat Edilmeli?
Glütensiz diyet yaparken dikkat edilecekler diyetin daha iyi şekilde geçmesini sağlar. Özellikle paketli gıdalara çok dikkat edilmelidir. Dışarıdan içinde glüten yok gibi görünüyor olsa da pek çok paketli ürün glüten içermektedir. Risk almamak adına paketli olan hazır gıdalardan uzak durulmalıdır.
Dışarıda yemek yenilmesi gerekiyorsa glüten içerme olasılığı yüksek olan besinlerden uzak durulmalıdır. Bu kapsamda çorba, dürüm, lavaş gibi seçenekler tercih edilmemelidir.
İdol Diyeti ( İU diyeti ) başlıklı makalemize de bir göz atabilirsiniz.
Sevilerek tüketilen gıdalar arasında bulunan makarna, glütensiz diyet listesi uygulanırken kesinlikle tercih edilmemelidir. Glüten diyet listesi içinde mutlaka lifli gıdalar eklemesi yapılmalıdır. Çünkü glüten diyetinde kabızlık sık olarak görülmektedir.
Yulaf tüketimi ise glüten diyetlerinde tartışılmakta olan bir besindir. Yulaf tüketmek şayet sindirim sorunlarına yol açmıyorsa uzman onayı ile tercih edilebilir.
Glutensiz Diyet Zayıflamaya Yardımcı Olur mu?
Glütensiz diyet zayıflama için yapılan bir diyet değildir. Glütensiz diyet temel olarak glüten tüketiminde sorun yaşayanlar için uygulanan diyettir. Yapılan araştırmalar bu kapsamda normal beslenenler ile glütensiz diyet yapanlar arasında önemli farklar olmadığını göz önüne sermektedir.
Vücudun glüten diyetine alışma süresi kapsamında ise özellikle hazır ve unlu mamullerden uzak durulduğu için kilo vermesi mümkün olacaktır. Bu kapsamda da aylık 3 – 4 kilo verilmesi olasıdır. Fakat bu diyetin kilo verme diyeti olmadığı göz önünde tutulmalıdır. Bu diyetin temel amacı glütenden kaynaklı olan sindirim sorunlarının önüne geçmek ve sağlık durumunu da iyileştirmektir.
Glüten diyeti uygulamakta olan kişinin kilo sorunu bulunuyorsa bu durumu zayıflamak için kullanabilir. İdeal kiloya ulaşılmak isteniyorsa besinler arasında yağ, şeker ve kalori açısından yüksek olan gıdalardan uzak durulması gerekir.
Glüten diyeti yaparken aynı zamanda diyetisyen yardımı almak da yararlı olacaktır. Her kişinin glüten hassasiyetine göre diyet listesi içerisinde yer alan besinler ve tüketim sıklıkları değişiklik gösterecektir.