İrritabl bağırsak sendromu, ibs fodmap diyeti yapmaksızın günümüzde milyonlarca kişinin farkında bile olmadan boğuşmakta olduğu hastalıklar arasında yer alıyor. Bu durum, hastaların rahatsızlık durumlarını yaşam standartı olarak kabul etmelerinden kaynaklanıyor. Fakat irritabl bağırsak sendromu, diyet ve tedavi yöntemleri sayesinde kolayca tedavi edilebilen komplikasyonlardan biri olarak gösterilmektedir.
Son yıllarda artış gösteren irritabl bağırsak sendromu (İBS), tanısından diyetine kadar uygulanacak düşük FODMAP beslenme düzeni ile tedavi edilebilir hastalıklar arasında yer alıyor. Önemli olan husus, tedavinin profesyonel bir şekilde sürdülürken FODMAP beslenme sisteminin de düzgün şekilde oturtulması. Biz de sizler için bağırsak sendromu sırasında tercih etmeniz gereken diyet ve tedavi unsurlarını sıraladık.
İrritabl Bağırsak Sendromu (İBS) Nedir?
İrritabl bağırsak sendromu ya da halk arasındaki adıyla dışkılama değişikliği, karın ağrısı ve şişlik şikayetleriyle kendisini gösteren bir bozukluktur. Ülkemizde görülme sıklığı son yapılan araştırmalara göre %2.7 ile %19.1 arasında değişiklik göstermektedir.
Bağırsak sendromunun henüz net olarak belirlenen bir nedeni bulunmamaktadır. Fakat uzmanlar, bağırsak sendromunu etkileyen en önemli faktörleri kötü beslenme alışkanlıkları, stres, aşırı duyarlılık ve bozulmuş bağırsak florası olarak sıralıyorlar. Peki ibd fodmop diyeti yapmanın zorunlu olduğu irritabl bağırsak sendromun en önemli belirtileri nelerdir;
- Karın bölgesinde oluşan ağrının dışlama sürecinden sonra geçmesi.
- Tuvalete çıkma sıklığında değişimlerin yaşanması.
- Dışkı yapısında görülen birtakım değişiklikler.
- Ani kilo kaybı.
- Gece bastıran ve sürekli hale gelen karın ağrıları.
- Dışkılama sırasında kan görülmesi.
Kısacası toplumun önemli bir kesimini ilgilendiren dışkılama sıklığında yaşanan bozulmalar, irritabl bağırsak sendromu olarak adlandırılmaktadır. Yukarıda sıralanan şikayetler, kişilerin göz ardı etmemeleri gereken önemli belirtilerdir. Yaşam kalitenizin ciddi oranda düşmemesi ve vücudunuzda bazı komplikasyonların oluşmaması için irritabl bağırsak hastalığına yakalandığınızı düşünüyorsanız acil olarak doktora gitmenizde fayda var.
İrritabl Bağırsak Sendromu Tedavisi Nasıl Yapılır?
İrritabl bağırsak sendromu tedavisi, ibs fodmop diyeti uygulamasının yanı sıra çok karmaşık ve birçok değişik prosedüre sahip bir süreçtir. Kişiler, kendilerinde görülen bağırsak sendromlarının ardından acilen bir hastaneye giderek işlemlerini başlatmalıdır.
İrrabl hastalığının şu an için tedavi süresi tam olarak kestirilememektedir. Birçok hasta, uzun süreli bir tedavi sürecine alınmakta ve daha sonra ömür boyu sürekli yeni tetkikler vermek zorunda kalmaktadır. Hastalığın aktif döneminde en uygun tedavi süreci, minimum 8 – 12 hafta olarak bilinmektedir.
Birçok hastanın tedavi süresi, direkt olarak kas gevşetici kremler ve haplarla başlamaktadır. Bu ilaçlara tepki gösteremeyen hastalar için kalsiyum kanal blokerleri tercih edilmektedir. Ayrıca irritabl bağırsak sendromu tedavisi için çeşitli psikolojik testler ve tedaviler de uygulanmaktadır. Son olarak dışkılama düzensizliğinin çözülebilmesi adına ibs fodmop diyeti gibi farklı alternatif tıp yöntemleri de tercih edilebilmektedir.
İrritabl Bağırsak Hastalığı İçin İbs Fodmap Diyeti!
İbs fodmap diyeti, irritabl bağırsak hastalığı için tercih edilen ve faydası klinik olarak kanıtlanan bir beslenme tarzı olarak bilinmektedir. Bu diyetin açılımı ve Türkçe karşılığı tam olarak fermente olabilen disakkarit, monosakkarit ve polioller ve oligosakkarit olarak bilinmektedir.
Sakkarit, şeker anlamına gelmektedir ve birçok karbonhidrat içeren besinde bulunmaktadır. Ayrıca polioller ise düşük kaloriye sahip olan tatlandırıcılar olarak bilinmektedirler. Bu ürünler, bağırsak sendromunu daha da kötüleştirmeleri ile bilinmektedirler.
Ayrıca bu besinler, bağırsaklara fazla su çekme özelliğine sahip oldukları için yoğun ishal oluşumuna da neden olabilmektedirler. Bunun yanı sıra fermantasyon geçirmiş şekerler, bakteri ve bağırsak sorunlarına neden olan virüsleri de aktif hale getirebilmektedir. Bu nedenle uzmanlar, düşük ibs fodmap diyeti uygulamasının hastalığın tedavisinde çok önemli olduğunu söylemektedirler.
Düşük İbs Fodmap Diyeti Nasıl Yapılır?
İrritabl bağırsak sendromuna karşı alternatif tedavi yöntemleri arasında gösterilen düşük ibs fodmap diyeti, aslında uygulaması en kolay beslenme alışkanlıklarından biri olarak bilinmektedir. Diyetin temel mantığı, yüksek fodmap içeren besinlerin öğün listenizden çıkarılmasına bağlıdır.
Yüksek fodmap içeren besinlerin öğün listesinden çıkarılması, bağırsak düzensizliği belirtilerinde birkaç gün içerisinde gerilemelere neden olacaktır. Fakat bu durum, rehavete kapılarak diyetin erken bırakılması anlamına gelmemelidir. En az 2 hafta boyunca düşük fodmap içeren ürünler tüketerek oluşan komplikasyonları kolayca en aza indirebilirsiniz.
Düşük Fodmap İçeren Besinler Nelerdir?
- Meyveler
Muz, greyfurt, böğürtlen, kivi, limon, üzüm, misket limon, kavun, portakal, mandalina, çilek ahududu.
- Sebzeler
Patates, havuç, turp, soğan, ıspanak, tatlı patates, kabak, domates.
- Tatlandırıcılar
Stevia ve yapay tatlandırıcılar.
- Süt Ürünleri
Sert peynirler ve laktoksuz ürünler.
Yüksek Fodmap İçeren Besinler Hangileridir?
- Meyveler
Kayısı, böğürtlen, elma, hurma, incir, kiraz, şeftali, armut, karpuz.
- Sebzeler
Brokoli, pancar, kuşkonmaz, enginar, sarımsak, mantar, karnabahar, soğan, sarımsak, bezelye, bamya.
- Tatlandırıcılar
Mısır şurubu, bal, yüksek fruktoz, ksilitol, maltitol, manitol, sorbitol.
- Süt Ürünleri
Yumuşak ve taze peynir, peynir altı suyu protein, dondurma, süt.
İbs Fodmap Diyeti Sırasında Alternatifler Nelerdir?
İbs fodmap diyeti sırasında yapmanız gereken bazı alternatifler de yer almaktadır. Bunlardan en önemlisi, bağırsak düzensizliğini tetikleyen bazı etkenlerden uzak durmanızdır. Ortaya çıkmamış bir irritabl bağırsak sendromunuz olsa bile tetikleyici faktörleri uygulayarak hastalığı kendiniz ortaya çıkarabilirsiniz. İşte, diyet sırasında mutlaka dikkat etmeniz gereken bazı faktörler;
Enteral Beslenme Nedir? başlıklı makalemize de bir göz atabilirsiniz.
- Sigara ve alkol kullanımını kesmelisiniz.
- Yoğun stres koşullarından uzaklaşarak uyku düzeninize çok dikkat etmelisiniz.
- El ve ağız hijyenine çok dikkat etmelisiniz. Özellikle mide enfeksiyonu olan kişiler hijyen konusuna çok dikkat etmelidirler.
- Probiyotikler, ibs fodmap diyeti sırasında beslenme alışkanlığınızı destekleyecek en önemli öğeler arasında yer almaktadır. Bu nedenle diyet sırasında probiyotik içeren ürünler tüketmeli veya eczanelerden bazı takviye ilaçlar almalısınız.
- D vitamini kullanımı fodmap diyeti sırasında tercih edilmesi gereken en önemli noktalardan bir tanesidir. Zira ibs hastalarının birçoğu, D vitamini eksikliğinden şikayetçi olmaktadırlar. Fakat D vitamini kullanımına başlamadan önce hekiminize danışmanız gerektiğini de belirtmekte fayda var.